Tu nie ma wyjątków – częsty, długotrwały kontakt z alergenami domowych czworonogów może prowadzić do reakcji uczuleniowej i rozwoju klinicznie istotnych objawów alergii.3
Dominującym alergizującym białkiem kota jest Fel d 1, które odpowiada za nadwrażliwość nawet u 96% uczulonych na tego czworonoga!3
Białko Fel d 1 jest obecne w ślinie, natomiast pozostałe alergeny (od Fel d 2 do Fel d 8), oprócz śliny, znajdują się również w złuszczonym naskórku, moczu i krwi kota.3
Pamiętaj o tym, że koty ciągle liżą swoje futro, więc jest ono oklejone alergenami. Z kolei sierść łatwo przyczepia się do ubrania, a alergeny zwierząt futerkowych mają tendencję do unoszenia się w powietrzu przez dłuższy czas.1
2. Jak rozpoznać alergię na kota?
Prawidłowe rozpoznanie alergii na kota może postawić wyłącznie lekarz, na podstawie przeprowadzonego wywiadu i wyników badań. Do rozmowy z lekarzem warto się odpowiednio przygotować.
Zacznij od przeanalizowania historii swoich spotkań z czworonogiem. Czy rzeczywiście po nich pojawiała się nadwrażliwość? Jeśli odpowiedź brzmi: tak, lekarz prawdopodobnie zaleci test alergiczny. Dostępne testy polegają albo na oznaczeniu stężenia swoistego IgE w surowicy krwi (podwyższone świadczy o alergii) lub punktowych testach skórnych z użyciem odpowiednich ekstraktów (wynik dodatni potwierdza uczulenie).1,3
3. Jak objawia się alergia na sierść kota? Różne oblicza nadwrażliwości – jak nasze ciało może reagować na kocie alergeny:6,7
skóra: pokrzywka lub bąbel pokrzywkowy, świąd, rumień,
oczy: zaczerwienie spojówek, łzawienie, świąd,
nos: wodnisty wyciek, kichanie napadowe, świąd,
oskrzela: napadowy suchy kaszel, trudności w oddychaniu, duszność, świszczący oddech, uczucie braku powietrza.
4. Co warto wiedzieć o uczuleniu na kota?
Nie do końca wiadomo, czy całkowity brak kontaktu ze zwierzakami domowymi i rezygnacja z posiadania futrzanego pupila, rzeczywiście zapobiegają rozwojowi alergii i astmy u dzieci. Nie ma bowiem jasnych przesłanek, bo dane naukowe są niejednoznaczne.1
Wykazano natomiast, że kontakt z kotem we wczesnym okresie życia może w przyszłości u dorosłych obniżać ryzyko alergii na tego czworonoga, nawet o połowę. Jednak z uwagi na niejednoznaczne dane, w tej kwestii także nie sformułowano rekomendacji dotyczących profilaktyki alergii i astmy.2,3
Alergeny zwierzęce (tj. lipokaliny i albuminy) mogą powodować reakcje krzyżowe, stąd u osoby uczulonej na jedno zwierzę futerkowe częściej rozwija się alergia również na inne.1
5. Czy alergia na sierść kota ma większe znaczenie niż na inne zwierzęta futerkowe? Przyjrzyj się faktom.
Prawie połowa z nas, czyli aż 48% Polaków, ma w domu jakiegoś zwierzaka (wg TNS Polska, 2012).1
W Polsce w testach alergicznych częściej diagnozuje się alergię na kota (3,7%) niż psa (0,5%) – na podstawie badania ECAP, 2015.1,4
W Europie częstość dodatnich testów skórnych z alergenami kota szacuje się na 1,2-22,4% (mediana 8,8%; na podstawie wieloośrodkowego badania ECRHS, 2007).1,5
6. Alergia na kota może spowodować wstrząs anafilaktyczny
Właśnie ten rodzaj uczulenia jest jednym z najczęstszych wśród dzieci z atopią, u których kontakt z kocimi alergenami może spowodować trudności z oddychaniem i reakcję wstrząsową.8
Wstrząs anafilaktyczny to ciężka, zagrażająca życiu reakcja całego organizmu, która objawia się nagłymi zaburzeniami ze strony:
układu oddechowego (duszności, kaszel i świszczący oddech wynikający ze skurczu oskrzeli, obrzęk krtani),
układu krążenia (spadek ciśnienia tętniczego, osłabienie i zawroty głowy, utrata świadomości, przyspieszenie pracy serca)
układu pokarmowego (nudności, wymioty, biegunki, kurczowe bóle brzucha).9
Lekiem pierwszego wyboru jest epinefryna. Jest to lek dostępny wyłącznie na receptę. Jeśli masz alergię na kota, a lekarz przepisał Ci epinefrynę, zawsze miej przy sobie ampułkostrzykawkę, bo odpowiednia jej dawka powinna zostać jak najszybciej zaaplikowana w momencie pojawienia się objawów anafilaksji.9
7. Jak żyć pod jednym dachem z kotem, na którego masz uczulenie
Wiadomo, że alergikom zaleca się unikanie kontaktu z alergenen.3 Rada ta bywa trudna do zaakceptowania przez miłośników tych futerkowych czworonogów, dlatego warto wiedzieć, że:
mycie ukochanego pupila co najmniej 2 razy w tygodniu redukuje obecność alergenów, a więc zmniejsza reakcję alergiczną,3
nawet pozbycie się zwierzątka z domu nie spowoduje natychmiastowego złagodzenia objawów, bo jego alergeny nadal będą obecne, np. na dywanach (alergeny ssaków utrzymują się w kurzu domowym do 6 miesięcy),3
żeby zmniejszyć objawy nadwrażliwości na alergeny futrzanego domownika, najczęściej podaje się leki przeciwhistaminowe, np. Claritine® Allergy lub Claritine® Active i miejscowe leki sterydowe (terapia jest zalecana, jeśli po ograniczeniu kontaktu z alergenami, kliniczne objawy alergii nadal się utrzymują),3
nową metodą, o stwierdzonej skuteczności klinicznej, wykorzystywaną w leczeniu uczulenia na kocie alergeny jest immunoterapia,3
alergia na koty nie ogranicza się tylko do domowych pupili, o czym należy pamiętać, wybierając się do zoo czy cyrku, bo ten sam alergen (Fel d 1) został wykryty również u ich dzikich kuzynów, tj. tygrys, jaguar, puma, lew i lampart.8
8. Hipoalergiczne rasy kotów? A może to tylko chwyt marketingowy?
Do tej pory nie wyhodowano jeszcze prawdziwie hipoalergicznego kota, w którym wszystkie alergeny, mogące wywołać reakcję uczuleniową, byłyby nieaktywne.3
Ponieważ oprócz dominującego Fel d 1, istnieją różne inne kocie alergeny, hipoalergiczny czworonóg, nawet jeśli nie nosi w sobie któregoś z nich, nadal jest źródłem innych uczulających białek. W tej sytuacji eliminacja jednego z kocich alergenów może pomóc wyłącznie osobom, uczulonym tylko na ten jeden konkretny alergen.3
Do niedawna wydawało się, że gęstość sierści i długość włosów to dwie najważniejsze cechy futerkowego pupila, które mogą mieć znaczenie dla alergików, ponieważ są nośnikami złuszczonego naskórka i śliny. Tymczasem koty z bujną sierścią niekoniecznie uczulają bardziej niż pozbawione owłosienia, badania bowiem wskazują na brak istotnego wpływu obu wymienionych parametrów na stężenie alergenów w powietrzu i na podłodze.3
L.PL.MKT.06.2018.6561
Referencje:
1. Ukleja-Sokołowska N., Bartuzi Z. Epidemiologia i przebieg naturalny alergii na zwierzęta futerkowe. Alergologia Polska 2016; 3: 2-8.
2. Wegienka G. et al. Lifetime Dog and Cat Exposure and Dog and Cat Specific Sensitization at Age 18 Years. Clin Exp Allergy 2011; 41(7): 979-986.
3. Chan S.K., Leung DYM. Dog and Cat Allergies: Current State of Diagnostic Approaches and Challenges. Allergy Asthma Immunol Res 2018; 10(2): 97-105.
4. Epidemiologia chorób alergicznych w Polsce (ECAP), http://ecap.pl/pdf/ECAP_wyniki_pl.pdf (dostęp: 2018.04.25).
5. Bousquet P.J. et al. Geographical variation in the prevalence of positive skin tests to environmental aeroallergens in the European Community Respiratory Health Survey I. Allergy 2007; 62(3): 301-309.
6. Durska G. Alergia na kota. Medycyna Praktyczna Pediatria, https://pediatria.mp.pl/lista/71173,alergia-na-kota (dostęp: 2018.04.25).
7. Durska G. Najczęstsze objawy alergii na kota u dzieci. Medycyna Praktyczna Pediatria, https://pediatria.mp.pl/lista/83194,najczestsze-objawy-alergii-na-kota-u-dzieci (dostęp: 2018.04.25).
8. Feleszko W. et al. Unexpected cross-reactivity in a cat-allergy patient. An allergic reaction at the circus. Allergol Immunopathol (Madr) 2014; 42(6): 624-625.
9. Stave G.M. Occupational Animal Allergy. Curr Allergy Asthma Rep 2018; 18(2): 11.
L.PL.MKT.06.2018.6561
Referencje:
1. Ukleja-Sokołowska N., Bartuzi Z. Epidemiologia i przebieg naturalny alergii na zwierzęta futerkowe. Alergologia Polska 2016; 3: 2-8.
2. Wegienka G. et al. Lifetime Dog and Cat Exposure and Dog and Cat Specific Sensitization at Age 18 Years. Clin Exp Allergy 2011; 41(7): 979-986.
3. Chan S.K., Leung DYM. Dog and Cat Allergies: Current State of Diagnostic Approaches and Challenges. Allergy Asthma Immunol Res 2018; 10(2): 97-105.
4. Epidemiologia chorób alergicznych w Polsce (ECAP), http://ecap.pl/pdf/ECAP_wyniki_pl.pdf (dostęp: 2018.04.25).
5. Bousquet P.J. et al. Geographical variation in the prevalence of positive skin tests to environmental aeroallergens in the European Community Respiratory Health Survey I. Allergy 2007; 62(3): 301-309.
6. Durska G. Alergia na kota. Medycyna Praktyczna Pediatria, https://pediatria.mp.pl/lista/71173,alergia-na-kota (dostęp: 2018.04.25).
7. Durska G. Najczęstsze objawy alergii na kota u dzieci. Medycyna Praktyczna Pediatria, https://pediatria.mp.pl/lista/83194,najczestsze-objawy-alergii-na-kota-u-dzieci (dostęp: 2018.04.25).
8. Feleszko W. et al. Unexpected cross-reactivity in a cat-allergy patient. An allergic reaction at the circus. Allergol Immunopathol (Madr) 2014; 42(6): 624-625.
9. Stave G.M. Occupational Animal Allergy. Curr Allergy Asthma Rep 2018; 18(2): 11.